NO COUNTRY FOR OLD MEN

::TYTUŁ POLSKI::
To nie jest kraj dla starych ludzi

::REŻYSERIA::
Joel Coen, Ethan Coen

::SCENARIUSZ::
Joel Coen, Ethan Coen

::MUZYKA::
Carter Burwell

::OBSADA::
Tommy Lee Jones, Josh Brolin, Javier Bardem...

::KRAJ::
USA

::ROK::
2007

::CZAS TRWANIA::
122 min.

„Najlepsze, co mogę zrobić to rzucić monetą. Wybieraj.”

Farmer Moss, weteran wojny w Wietnamie, podczas polowania  natrafia niedaleko granicy z Meksykiem, na miejsce, w którym doszło do porachunków gangów. Znajduje tam puste samochody, klika ciał, paczkę heroiny i 2 000 000 dolarów. Moss nie przepuszcza takiej okazji i zabiera walizkę z pieniędzmi. Od tego czasu jego życie staje ciągłą ucieczką i walką z nadciągających niebezpieczeństwem, nie tylko ze strony gangsterów. Bowiem za Mossem, który jest człowiekiem upartym i nie idącym na żadne kompromisy, podąża demoniczny zabójca Chigurh oraz stary, zmęczony szeryf Bell, który pragnie ochronić farmera oraz jego młodą żonę.

Właśnie na tych trzech, skrajnie różnych postaciach skupia się film. I choć początkowo wydaje się, że to właśnie Moss jest głównym bohaterem, z czasem, na pierwszy plan wysuwa się Chigurh, którego gra hiszpański aktor Javie Bardem. Jego  kreacji nie da się opisać. Ale gdyby spróbować, pasuje jedno słowo: wybitna. Takiego czarnego charakteru jeszcze nie było. Jego postać jest tak zimna, wyrachowana, bezwzględna, że ciężko uwierzyć, iż mogą istnieć tak źli ludzie. To ktoś, dla kogo nie ma żadnych wartości moralnych, a o życiu ludzkim decyduje rzut monetą. Chigurh jest tak pewny siebie, tak przerażająco zimny i skuteczny, że sceny z jego udziałem wywołują autentyczny strach. Strach przed spotkaniem takiego „człowieka”. No właśnie, czy takiego kogoś można jeszcze nazywać „człowiekiem”?

Dziwna fryzura, ubiór, kamienna twarz, lodowate spojrzenie, zero skrupułów. Chigurh to zło w najczystszej postaci. Ginie każdy, kto stanie mu na drodze. Nic nie może go zatrzymać. Sceny, w których sam opatruje sobie rany w obskurnym motelu (pokazane ze szczegółami), wbija igłę ze znieczuleniem w rozerwaną skórę i nie krzyczy, nawet nie mrugnie okiem, pokazują, że mamy do czynienia z absolutnym, moralnym zatraceniem. Liczy się tylko skuteczność. Jak u wielu, współczesnych ludzi…

Bo właśnie o współczesności, ów film, opowiada. Coenowie znów pokazują, że są doskonałymi reżyserami. Znów podobnie jak w „Fargo”, przekonują, że jeden głupi czyn, pociąga za sobą liczne konsekwencje. Ale ważniejsze jest coś innego. Niezwykle ważną postacią jest szeryf Bell, w perfekcyjnym wykonaniu Tommy Lee Jonesa. To postać stara, zmęczona, świadoma z góry przegranej walki. Mówi mało, ale każde jego słowo jest ważne. Zawiera podsumowanie obecnej kondycji świata, do którego nie pasują już ludzie z tradycyjnymi wartościami i wychowaniem. Szeryf od lat kocha tę samą żonę, żyje w starym domu i choć kiedyś wierzył, w ideały, teraz jest świadom tragizmu sytuacji. Pięknie mówi, ale nie jest w stanie działać. Kiedyś nie było takich zbrodni jak teraz, kiedyś szeryf nie musiał nosić broni…

Film jest praktycznie pozbawiony muzyki, wiele scen rozgrywa się w kompletnej ciszy. Dialogi zaś są krótkie, symboliczne, często pełne ironii. Wszystko to tworzy specyficzny, niepowtarzalny klimat. „To nie jest kraj dla starych ludzi” to arcydzieło. Jeden z najlepszych filmów, jakie w życiu widziałem. Po jego obejrzeniu, po prostu mnie zatkało. Wybitna gra aktorów, zdjęcia, sposób narracji – wszystko to jest doskonale dopracowane. Samo zaś przesłanie filmu, choć gorzkie i dołujące, jest bardzo trafne. Film ten naprawdę porusza widza.

Kiedyś było inaczej...
Były jakieś zasady, wartości...
Teraz liczą się tylko narkotyki i pieniądze…
To nie jest kraj dla starych ludzi, to nie jest kraj dla dobrych ludzi...
To kraj dla ludzi takich jak Chigurh...
Wie to szeryf Bell, dociera to do nas...
I musimy z tym jakoś żyć...