F. Zinnemann W Samo Południe
Klasyczny western o precyzyjnej konstrukcji dramaturgicznej, mistrzowsko narastającej atmosferze
Napięciu moralnym
1952
G. Kelly Deszczowa Piosenka
Arcydzieło musicalu film., mistrzowskie układy choreograficzne i ich wykonanie
1952
W. Wyler Opracowuje Pierwsze Pokazy Cinéramy Na Broadwayu
1953
G. Koster Tunika
Pierwszy film zrealizowany w systemie Cinema–scope (wg patentu z lat 30. H. Chrétiena)
1953
Pierwsza Instalacja Telew. Sieci Eurowizji (Zasięg Europa Zach.); Początek Rejestracji Obrazów Na Taśmie Magnet.
1955
E. Kazan Na Wschód Od Edenu
Jedna z najdojrzalszych film. Adaptacji prozy j. Steinbecka; mistrzowskie portretowanie bohaterów na miarę f. Dostojewskiego; świetna interpretacja aktorska
1955
A. Wajda: Pokolenie I Kolejnne Filmy, Gł. Popiół I Diament
Pierwsze Dzieło Tzw. Szkoły Pol. W Filmie (A. Munk, K. Kutz, J. Kawalerowicz, W. Has), Która Wprowadziła Kinematografię Polską Na Ekrany Światowe
1957
I. Bergman Tam, Gdzie Rosną Poziomki
W Pełni Dojrzały, Uniwersalny Film. Moralitet Filoz., Rozwijający Estetyczne I Intelektualne Tradycje Rodzimego Kina; Wyrafinowana Plasyka, Mistrzowskie Odtworzenie Atmosfery; Kamera W Roli Narratora; Film Stał Się Instrumentem Przekazu Najsubtelniejszej Problematyki Ludzkiej (Dotarcie Do Podświadomości)
1958
T. Richardson Miłość I Gniew
Jeden Z Pierwszych Filmów Ang. Nurtu Tzw. Młodych Gniewnych — Mistrzowska Adaptacja Sztuki Teatr. J. Osborne ‘ A Z Doborową Obsadą Aktorską; Film Z Pogranicza Teatru I Kina
1959
J. Godard Do Utraty Tchu
Jeden Z Pierwszych Filmów Tzw. Nowej Fali Fr., Z Rodzaju Kina Autorskiego; Film O Charakterze Nowocz. Apokalipsy, Nowatorski Formalnie (M.IN. Wprowadza Improwizację Do Dramaturgii, Dialogu I Montażu); Swobodnie Operuje Realiami I Abstrakcją, Cytatami Słownymi I Obrazowymi, Kolażem (Slogany Z Gazet Jako Symbol Współczesności); Fabułę Zmienia W Wywód, A Akcję W Refleksję
1959
Sowiecki Satelita Łunnik Iii Dokonał Fotografii Drugiej Strony Księżyca
1963
F. Fellini Osiem I Pół
Arcydzieło Klasyki Film.; Przykład Największego Kreacyjnego I Wizjonerskiego Dzieła W Dziejach Kina (Reżyserska Wyobraźnia, Plastyczne Bogactwo Scen Film., Wielopłaszczyznowość Rzeczywistości Ekranowej, Wizjonerska Fantazja, Piętrzenie Atrakcji); Autotematyczna Narracja Film.
1963
M. Forman: Czarny Piotruś I Kolejne Filmy: Pali Się Moja Panno, Miłość Blondynki
Jeden Z Pierwszych Filmów Zapoczątkowujących Czechosł. Tzw. Nowe Kino (M.In. J. Menzel, V. Chytilova); Socjologizujące, Pełne Sarkazmu Spojrzenie Na Czes. Prowincjonalną Rzeczywistość Obyczajową; Narracja Dokumentalna Użyta Do Fabularnej Obserwacji; Nurt Ten Był Obecny Także W Kinie Europy Wsch. I Środk. (Węgry, Bułgaria, Jugosławia, Rumunia)
1966
S. Lane I E. De Antonio Przedwczesny Wyrok
Nowe Wykorzystanie Materiału Film. — Film Użyty Jako Gł. Dokument Prawniczy, Jednocześnie Głęboko Ludzki Dokument Sumienia; Z Małego Urywka Nakręconej (Przez Przypadkowego Amatora) Taśmy Film. Uchwycono Moment Śmierci Prezydenta J. Kennedy ‘ Ego
1967
M. Antonioni Powiększenie
Klasyczne arcydzieło film. Wkraczające w tematykę film. Tworzywa i jego poznawczych możliwości: eksperymenty z barwą i jej dramaturgicznymi możliwościami
1969
A. Tarkowski Andriej Rublow
Filoz. Fresk wypełniony refleksjami na temat artysty i jego epoki, obrony ideałów humanizmu, tworzenia i piękna w dobie barbarzyńskiej przemocy; bogactwo plastyczne; paradokumentalizm hist.
1969
M. Armstrong Zdjęcia Na Księżycu
Ważny dokument przejmowania przez kino i sprzężoną z nim telewizję wszelkich dotychczasowych możliwości rejestrowania życia (nowa funkcja kamery film. I filmu jako przekazu)
1975
P. Weir Piknik Pod Wiszącą Skałą
Jeden z pierwszych filmów, który wprowadził na ekrany świat. Kinematografię australijską; delikatne
Wyrazie zdjęcia podkreślające urok młodości na tle pomysłowo zaprojektowanych pompatycznych wnętrz współgrają z prostą muzyką (partie solowe fletu i fortepianu); mistrzowska kompozycja dramatyczna (wielowarstwowa zagadka)
1981
S. Spielberg E.T.
Nowy nurt w popularnym kinie amer. (zwykłe science–fiction) wykorzystujący wszystkie zdobycze techniki (nagromadzenie efektów specjalnych, zabawki elektron., komputery itp.), by stworzyć spektakularne widowisko film., którego przesłanie jest zwykle na wskroś humanistyczne; film komercyjny zrealizowany środkami kreacyjnymi
1987
B. Bertolucci Ostatni Cesarz
Jeden z najciekawszych filmów o problematyce Wschodu zrealizowany w poetyce obowiązującej na Zachodzie; wyszukana konstrukcja narracyjna (sceny zbiorowe), nowy epicki ton w pełnym rozmachu i społecznego zaangażowania fresku film.
1990
K. Costner Tańczący Z Wilkami
Jeden z pierwszych epickich obrazów film. Obiektywnie i uczciwie przedstawiających obraz podboju cywilizacji Indian przez bezwzględną kawalerię amer.; film charakteryzuje się pedantyczną dbałością o szczegóły, mistrzowskimi scenami zbiorowymi; ma głęboko humanistyczne przesłanie
1994
Q. Tarantino Pulp Fiction
Pastisz filmu gangsterskiego; próba stworzenia nowego gatunku film. Pozbawionego tradycyjnej akcji i wzorowanego na powieści brukowej
1995
E. Kusturica Underground
Hist. Fresk, syntet. Przekrój wydarzeń ostatniego półwiecza w Jugosławii; próba dotarcia do źródeł dzisiejszego konfliktu bałk.; ludzka tragikomedia z elementami czarnego humoru; niezwykła wizja artyst. I inwencja fabularna
1995
J. Lasseter Toy Story
Zrealizowany (w wytwórniach Pixar i Walt Disney Pictur) w całości techniką komputerową; pierwszy w historii kina pełnometrażowy film animowany (prace — 4 lata; ok. 25 tys. Szkiców sytuacyjnych)
* Tabela ta stanowi wybór arcydzieł klasyki filmowej, a także niektóre fakty i zjawiska z dziejów kina, które wyznaczyły filmowi nowe funkcje w kulturze i komunikacji masowej. Dobór tytułów, daty i fakty sporządzono na podstawie opracowań Ph. Esnaulta, G. Sadoula, J. Teoplitza i J. Płażewskiego, a także pracy L. Kotuli i Z. Krakowskiego Kronika nowej sztuki (1966) oraz pracy zbiorowej pod red. B.W. Lewickiego Kino i telewizja (wyd. 2 1984).
|
|
