|
|
TYTUŁ
ORYGINALNY:
Phantoms
AUTOR:
Dean R. Koontz
TŁUMACZENIE:
Paweł Korombel
WYDANIE
ŚWIATOWE:
1983
WYDANIE
POLSKIE:
Prószyński i S-ka,
2002
ILOŚĆ
STRON:
388 stron
PLUSY:
+ Drobiazgowość przedstawionej rzeczywistości…
+ Tempo akcji…
+ Pomysłowe połączenie wcześniejszej twórczości autora…
+ Wielogatunkowość i plastyczność powieści
MINUSY:
- Zbyt tendencyjne a zarazem komercyjne
zakończenie…
- Drobne elementy niespójności (przyczyna – skutek)
|
Dean R. Koontz, amerykański pisarz, oryginalny twórca
powieści grozy, fantastyki, niesamowitości i tajemnicy. Autor
wielkich bestsellerów, stanowiących połączenie kilku popularnych
gatunków: thrillera, horroru, sensacji, science fiction, a nawet
romansu. Autor ponad 50 powieści, które opublikowano w 38 językach.
Na całym świecie sprzedano już około 200 mln egzemplarzy jego dzieł,
a każdego roku dochodzi do tej liczby kolejne 17 mln. Jedenaście
jego powieści było najlepiej sprzedawanych spośród wszystkich
książek wydawanych w miękkiej okładce. Nawet w takich krajach jak
Japonia czy Szwecja jego książki były znaczącymi bestsellerami.
Wiele z jego powieści doczekało się ekranizacji przez takie znane
wytwórnie jak: Warner Brothers, Fox i CBS. Poczynając od
publicystycznych, poprzez horrory, szpiegowskie, science fiction
poprzestając na erotykach pisanych wraz z żoną Gerdą, romansach, a
nawet bajkach dla dzieci czy też komediach. Dean bardziej być może
niż jakikolwiek inny pisarz urzeczywistnia w swoim życiu i pracy
sprzeczności nim targające, jasne światło i mroczne klimaty
współczesnej Ameryki. Bezwzględnie uczciwy, ambitny i chętny do
eksperymentowania, odważnie zagłębia się w każdy zakątek swojej
psychiki i to właśnie jest ta "artystyczna rzetelność" w jego
powieściach. Jej wykorzystanie do ukazania większych problemów
socjalnych spowodowało jego ogromną popularność na całym świecie.
Jedną z najpełniej obrazujących styl Koontza jest
powieść „Odwieczny Wróg”, której elementy doskonale przeplatają się
z poprzednimi jak i przyszłymi utworami jego twórczości. Zaczyna się
od obyczajowej sekwencji wstępnej, która przedstawia dwie siostry,
które po dłuższej rozłące mają okazję odwiedzić rodzinne miasteczko.
Wspólna rozmowa lekko rozstraja czytelnika tylko po to by po chwili
zaskoczyć, a mianowicie po przyjeździe do miasteczko zauważają, że
życie jak by w mgnieniu oka zamarło. Po wejściu do domu rodziców
Jenny zauważa w kuchni rozkładające się ciało gosposi, pokryte
dziwną wydzieliną. Podczas poszukiwań kolejnych mieszkańców
zauważają, że w mieście panuje przeraźliwa cisza, nie słychać nawet
zwierząt po, mimo że wokół roztacza się pasmo gór, szczelnie
grodzące dolinę, porośnięte lasami. Wkrótce na miejscu zdarzeń
zjawia się wojsko i miejscowa policja, poddając całą okolicę ścisłej
kwarantannie. Kobiety jak i przybyłe siły porządkowe nie świadome
śmiertelnego niebezpieczeństwa powoli przeczesują okolicę znajdując
kolejne zabalsamowane ciała. Wkrótce przerażenie spotęguje odgłos
wyjących syren, dzwonienie setek telefonów, przeraźliwa cisza, to
dopiero początek apokalipsy, którą zapisze nowy prorok, bowiem
obudziło się zło. A pamiętam, że zawsze patrzyliśmy my w niebo
wyczekując zagłady, to był błąd, patrzyliśmy w złą stronę… Ciemność
o tysiącach twarzy wyłoniła się z mroków podziemi, teraz zginą
wszyscy. Uwierz w pierwotne zło, które było przed nami i które
będzie po nas wiecznie…
Dean R. Koontz w „Odwiecznym Wrogu” wszelkie możliwe
sekwencje gatunkowe ukazując podsumowanie dotychczasowej twórczości,
jest to jedna z niewielu powieści autora, w której pojawia się
wszelka dotychczas wykorzystywana tematyka, poruszana wcześniej
przez pisarza. Jak sam twierdzi, jest powieść kończąca pewien etap
twórczości, dzięki czemu czytelnik ma okazje po raz ostatni
doświadczyć Koontza, jako autora nietuzinkowego, przystępnego oraz
płynnego w przekazie. Pisarz w subtelny sposób połączył turpistyczną
wizję wydarzeń z subtelnym a zarazem stonowanym napięciem, które
narasta wraz z rozwojem fabuły. Niesamowity klimat tworzony jest za
pomocą manipulacji słownej oraz płynności językowej, która wynika z
poprzednich wydań literackich tego autora. Warto zwrócić uwagę na
brak zahamowań, które pisarz ujmuje w rozważaniach na losem
człowieka w obliczu zagłady. Są one dokładną analizą zachowań
interferencyjnych bohaterów powieści, których zróżnicowanie wpływa
pozytywnie na jakość dzieła. Całość podzielona na kilka widocznych
etapów, które sprawiają wrażenie jak by autor pracował nad powieścią
kilkanaście lat, jednak jest to tylko złudzenie zrodzone z
różnorodnego zastosowania stylów literackich oraz tematyki dosyć
zawiłej i pełnej zwrotów akcji. Temat powieści może wydawać się
wtórny, jednak już po kilkunastu stronach czytelnik zostaje
zaskoczony nagłym, drastycznym opisem, który wciąż się rozwija.
Dzięki użyciu onomatopei oraz oksymoronu autor przeinacza
rzeczywistość na potrzeby chwili, w jakiej trwają wydarzenia,
tworząc liczne sprzeczności oraz niedopowiedzenia, które po chwili
zostają po raz kolejny rozwiązane, ten zabieg służy doskonałej
manipulacji mentalnością czytelnika, dzięki czemu odczuwamy uczucie
niepewności i lęku przy wydarzeniach, które po chwili okazują się
małoistotne dla całokształtu. Nie obeszło się jednak bez zbyt
naciąganych opisów oraz zakończenia, które nieco odbiega od całości,
tworząc lekki niedosyt lub rozczarowanie. Dla niektórych
czytelników, którzy mieli okazje już wcześniej zetknąć się z
twórczością Deana R. Koontza jest szablonowość postaci, miedzy
innymi żeńskich, które przeistaczają się z bezradnych w pełne siły
kobiety, zdolne do stawienia czoła każdemu niebezpieczeństwu. Jako
ciekawostkę mogę podać, iż w każdym utworze pojawia się pies, jest
to ulubiony motyw zwierzęcy pisarza. Powieść została zekranizowana w
1998r, przy gwiazdorskiej obsadzie, znanej z dużego ekranu pod tym
samym tytułem, jednak zachowane zostało główne założenie pierwowzoru
oraz postacie. Film dorównuje tempu akcji, jednak więcej w nim
komizmu aniżeli grozy. Warto jednak wspomnieć, iż dla czytelników
bardziej leniwych będzie skuteczną zachętą do sięgnięcia po
twórczość Deana R. Koontza, w szczególności po „Odwiecznego Wroga”.
KRÓTKIE ZESTAWIENIE:
OGÓLNA OCENA
KSIĄŻKI: 9 / 10 ; OCENA KSIĄŻKI JAKO HORROR: 9,5 / 10
OCENA KSIĄŻKI OD STRONY LITERACKIEJ: 8,5 / 10
AUTOR
RECENZJI:
REQUIEM
|
|
